Jedna od centralnih tema savremenog urbanizma je širenje stambenih zona na periferijama gradova. Posebno je aktuelna u sredinama koje se brzo šire i privlače sve veći broj ljudi. Novi Sad se ubraja u tekve gradove, sa velikim prilivom stanovništva, rastućim tržištem nekretnina i sve ograničenijim prostorom za gradnju.
Postoji nekoliko lokacija na obodu grada na kojima se planiraju značajne urbanističke transformacije, a jedna od njih se nalazi u istočnom delu Petrovaradina – naselje Sadova.
GDE SE NALAZI SADOVA I KAKVO JE SADAŠNJE STANJE?
Kada se govori o razvoju novosadske periferije, najčešće se pominju Jugovićevo i Mišeluk. Međutim, sve češće se pominje i Sadova. U odnosu na već formirane stambene blokove u Petrovaradinu (Zlatarićeva, Okrugićeva i Preradovićeva ulica), Sadova predstavlja znatno veći i ambiciozniji projekat, kako po obimu, tako i po strukturi planiranih sadržaja.
Naselje se prostire između Rokovog potoka, nove magistrale i železničke pruge, a u blizini se nalaze Dunav, Petrovaradinska tvrđava i uži centar grada. Vrednost ove lokacije dodatno povećavaju obilaznica u okviru Fruškogorskog koridora, i planirani novi most sa vezom ka autoputu E-75.
Najveći deo površina Sadove čine njive pod raznim ratarskim kulturama. Duž istočne granice, prostire se zeleni pojas sa šumskom i žbunastom vegetacijom, livadama, ali i močvarnim zemljištem.
Kada je reč o tržištu nekretnina, dominantnu ponudu čine porodične kuće sa dvorištima, smeštene na severozapadnom i južnom obodu naselja, dok su stanovi zastupljeni u manjem obimu.
Ali, budući planovi su veoma ambiciozni.
ŠTA JE U PLANU GRADNJE U OVOM NASELJU?
Prema najnovijim planovima, prostor koji je prvobitno bio namenjen porodičnom stanovanju i kućama do dva sprata, transformiše se u zonu sa višespratnicama.
Ukupna površina obuhvaćena građevinskim radovima iznosi 37,5 hektara, od čega:
· Stambene zone zauzimaju oko 28 hektara (60% od ukupne površine), sa oko 4.000 stanova, u kojima bi moglo da živi oko 10.000 stanovnika. Spratnost većine objekata iznosi šest spratova, plus potkrovlje. Predviđene su i zone niže spratnosti (do tri sprata), kao svojevrsna ravnoteža između višespratnica i postojećih porodičnih kuća. Predviđeno je formiranje visinskih repera, što praktično znači da bi sremska obala Novog Sada mogla da dobije svoje prve solitere.
· Poslovne zone su planirane na oko 14% ukupne površine, odnosno nešto više od pet hektara. U ovim objektima, koji mogu da imaju do osam spratova, planirano je kombinovanje poslovnih, komercijalnih i stambenih sadržaja.
· Sportsko-turističko-rekreativni sadržaji se protežu na oko 4.4 hektara. U njima se planira izgradnja hotela, host ela, vinarija, etno-centara i različitih sportskih objekata, što bi naselju dalo dodatnu funkcionalnost i novi identitet.
POSTOJE I NEKA OTVORENA PITANJA I IZAZOVI
Ovde ćemo predstaviti neka od najznačajnijih:
-
Lokacija na kojoj se planira intenzivna gradnja, trenutno nije u potpunosti infrastrukturno opremljena. To se pre svega odnosi na saobraćajnu mrežu, čija detaljna razrada još uvek nije završena i tek se očekuje kroz donošenje i implementaciju planova nižeg reda.
-
Postoje opravdani strahovi od saobraćajnih gužvi, uskih i neplanski građenih ulica. Nedostatak adekvatne infrastrukture može da oteža svakodnevni saobraćaj i pristup objektima, naročito u periodu intenzivne izgradnje.
-
Vezano za lokaciju, treba istaći da se deo Sadove nalazi u zoni posebne namene, odnosno u zaštitnom području Specijalnog rezervata prirode „Koviljsko-petrovaradinski rit“. Isto tako, neke stambene zone su udaljene svega nekoliko stotina metara od predviđene lokacije Centralnog prečistača otpadnih voda (potencijalni izvor neprijatnih mirisa).
-
Loša veza sa Petrovaradinom – danas postoji praktično samo jedna saobraćajnica koja povezuje oba naselje, ulica Božidara Adžije. S obzirom na obim planirane izgradnje, to je ozbiljno ograničenje. Mnogi smatraju da je propuštena velika prilika da se napravi još jedna veza sa gradom kod petlje Tekije.
-
Pitanje osnovne škole, prodavnica, kafića, doma zdravlja i drugih sadržaja koji su neophodni za normalan život, još uvek nije rešeno. Iako su ovi objekti predviđeni u planovima, ne postoji jasan vremenski, niti finansijski okvir za njihovu izgradnju.
ZAKLJUČAK – POTENCIJAL POSTOJI, ALI PRESUDNA JE REALIZACIJA
U okviru Generalnog urbanističkog plana Novog Sada, do 2030. godine, Sadova se izdvaja kao jedno od najambicioznijih budućih naselja. Na papiru, ovaj prostor ima potencijal da postane jedno od najprivlačnijih, najmirnijih, “zelenih” i funkcionalnih porodičnih naselja u Novom Sadu i okolini.
Ali, kao što to obično biva, ključna je realizacija planiranih projekta. Bez ozbiljnog rešenja saobraćaja, infrastrukture i javnih sadržaja, postoji rizik da deo planova ostane samo na ideji. Ostaje da se vidi da li će se u narednom periodu ovako ambiciozni zahvati u potpunosti ostvariti.
Šta mislite o sadašnjem i budućem naselju Sadova? Da li vam se dopada ova lokacija? Navedite u komentarima svoja razmišljanja, iskustva i savete, u vezi sa kupovinom nekretnine u ovom naselju. Unapred hvala!